داروی آلپرازولام برای چیست؟

قرص آلپرازولام (Alprazolam) یکی از داروهای تجویزی است که در بیشتر موارد به جهت کاهش استرس و اضطراب، اختلال هراس، افسردگی، اختلالات خواب و اختلالات روانی تجویز می‌شود.

استفاده خودسرانه این دارو نه تنها درمانی بر بیماری‌های روانی محسوب نمی‌شود، بلکه سلامتی افراد را به شکل خطرناکی تحت تاثیر قرار می‌دهد، به همین دلیل مصرف آن تنها با تجویز پزشک مجاز است.

میزان دوز مصرفی قرص آلپرازولام برای بیماران مختلف با توجه به شرایطشان و نظر پزشک متخصص، متفاوت است و از روزی ۱ تا ۳ قرص متغیر است.

آلپرازولام چیست؟

از آلپرازولام می‌توان به عنوان یکی از قوی‌ترین داروهای ضد افسردگی نام برد. آلپرازولام از جمله پرمصرف‌ترین داروهایی است که برای افرادی که اضطراب دارند، تجویز می‌شود.

قرص آلپرازولام یا زاناکس جز گروه دارویی بنزودیازپین از قبیل دیازپام، کلونازپام و لورازپام است و برای کنترل بیماری‌هایی از قبیل اضطراب، بی‌قراری، حملات هراس، بی‌خوابی و برخی دیگر از اختلالات روان تجویز می‌گردد.

گاهی اوقات داروی آلپرازولام توسط افرادی که لزوماً به بیماری‌های روانی مبتلا نیستند، ولی در بحران‌های سخت روحی مانند فوت اقوام، استرس کاری یا سایر موارد قرار دارند، مصرف می‌شود.

همه‌ی افراد در طول زندگیشان ممکن است روزهای سختی را تجربه کنند، برای مثال عزیزترین فرد زندگیشان را از دست بدهند یا دوره‌ای از زندگیشان را با مشکل اقتصادی گذرانده باشند و بعد از گذشت زمان دچار افسردگی حاد شوند، به طوری که کل روز استرس دارند و از کارهای روزمره خود عقب می‌مانند. در چنین شرایطی نمی‌توان گفت که تنها تجویز قرص‌هایی مانند آلپرازولام به بیمار کمک می‌کند؛ مراجعه به روانشناس متخصص و شرکت در جلسات مشاوره گروهی و فردی و یا بهره‌مندی از روش‌های درمانی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) می‌تواند در کنار مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک مفید واقع شود.

عوارض دارویی آلپرازولام

در صورتی که متخصص قرص آلپرازولام را برای شما تجویز کرده است، اطمینان داشته باشید که فوائد آن بیش از عوارضش بوده است. از عوارض شایع مصرف داروی آلپرازولام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواب‌آلودگی
• گیجی
• تغییر خلق (توهم، افکار خودکشی)
• لکنت زبان یا اختلال گفتاری
• عدم تعادل یا سرگیجه
• مشکلات حافظه
• کاهش میل جنسی

برخی از افرادی که از داروهای افسردگی و تثبیت روحیه مانند آلپرازولام استفاده می‌کنند، ممکن است دچار عوارض دیگری مانند ریزش مو یا تپش قلب نیز بشوند. در صورت تشدید یا تداوم هرکدام از این علائم با پزشکتان صحبت کنید.

تداخل دارویی آلپرازولام

تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی داروی شما را افزایش یا کاهش دهد. به عنوان مثال، اگر شما به طور هم‌زمان دارویی را با آلپرازولام مصرف کنید که اثربخشی آن را افزایش می‌دهد، ممکن است موجب بروز عوارض یا خطراتی برای شما گردد.

بنابراین به تمامی بیماران توصیه می‌گردد تا قبل از مصرف آلپرازولام، سایر داروهای مصرفی خود را به پزشک نشان دهند تا در صورت احتمال تداخل دارویی، داروی مناسب شما توسط پزشک تجویز گردد. نمونه‌ای از داروهایی که باعث تداخل دارویی آلپرازولام می‌شوند، در زیر آمده است:

• داروهای خواب‌آور مثل کلردیازپوکساید (مصرف همزمان آلپرازولام با داروهای خواب‌آور می‌تواند باعث مرگ ناگهانی در خواب شود، زیرا مصرف این ترکیبات خواب‌آلودگی را افزایش و سطح هشیاری را کاهش می‌دهد.)
• مسکن و ضددرد‌ها مثل: ژلوفن، استامینوفن، پروپوکسی فن و ایبوپروفن
• آنتی بیوتیک‌ها مثل: فلوکونازول، ایتراکونازول، کتاکونازول
• داروهای ضد‌افسردگی مثل فلوکستین، فلووکسامین، سرترالین، اسکتامین
• قرص‌های ضد‌بارداری
• داروهای ضد‌سرفه
• داروهای شل‌کننده عضلات
• داروهای صرع و ضد‌تشنج

ملاتونین، پروپرانول، آسپرین، سایمیتیدن، دیلتیازم و ایزونیازید از دیگر داروهایی هستند که در صورت مصرف با آلپرازولام موجب تداخل دارویی خواهند شد.

مسمومیت با آلپرازولام

هرگونه سابقه سوء‌مصرف مواد مخدر، الکل و حتی داروهای تجویزی دیگر، خطر مسمومیت با قرص آلپرازولام را افزایش خواهد داد. از علائم بالینی مسمومیت با آلپرازولام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواب آلودگی
• لتارژی
• اختلال تکلم
• آتاکسی
• کنفیوز
• دپرسیون تنفسی
• هیپوترمی

پیروی دقیق از دستورات پزشک، موجب کاهش خطر مسمومیت با این دارو می‌شود.

درمان اضطراب با قرص آلپرازولام

در کارایی و عملکرد قرص آلپرازولام برای درمان اضطراب شکی نیست، زیرا که این دارو ده‌ها سال است که تجویز ‌می‌شود و میزان موفقیت بالایی در درمان اضطراب شدید و حملات هراس داشته است. با این حال قرص آلپرازولام تنها برای کمک به مدیریت علائم اضطراب در کوتاه مدت تجویز می‌شود. بنابراین از این دارو به عنوان گزینه درمانی اصلی استفاده نمی‌شود، بلکه به عنوان مکملی در کنار روش‌های درمانی دیگر، بیشترین تاثیر را خواهد داشت.

اگر پزشک برای شما قرص آلپرازولام تجویز کرده است، هدف او درمان علائم و نشانه‌های بیماری شما است. این دارو برای درمان قطعی و کامل تجویز نمی‌شود، بلکه یک راه حل کوتاه مدت برای درمان اضطراب در شرایط خاص شما تجویز شده است. آلپرازولام به طور کامل اختلال اضطراب را درمان نمی‌کند، در عوض به کاهش علائم کمک می‌کند تا روند درمان اصلی مانند روان‌درمانی را برای بیمار آسان‌تر کند.

قرص آلپرازولام برای بی‌خوابی مؤثر است؟

علت بی‌خوابی خیلی از افراد، عدم کنترل افکار و فعالیت بیش از حد مغز است. یعنی هنگام شب، بدن خسته اما ذهن فعال بوده و به طور غیرارادی به موضوعات مختلف معطوف می‌شود و فرد توان کافی برای مهار این افکار را ندارد.

با مصرف این دارو به مرور زمان مقدار زیادی دوپامین در مغز آزاد می‌شود که موجب بروز حس نشاط و خوشی در بیمار خواهد شد. این امر موجب وابستگی به این حس خوب مصنوعی می‌شود و فرد تمایل به مصرف بیشتر و بیشتر این دارو خواهد داشت تا زمانی که دیگر بدون آن حس خوشی را تجربه نخواهد کرد و در این حالت کاملا به آن اعتیاد پیدا کرده است.

اگر در بین اطرافیان خود شخصی را می شناسید که به مصرف مکرر این دارو عادت کرده است، می‌توانید با کمک کیت‌های تست اعتیاد از دوز مصرف و میزان اعتیاد فرد به این دارو اطلاع پیدا کنید.

آیا تأثیر داروی آلپرازولام برای همه بیماران یکی است؟

داروی آلپرازولام برای همه بیماران مؤثر و مناسب نیست، امکان اعتیاد به آن در بسیاری از افراد وجود دارد و در برخی موارد موجب بروز عوارض جانبی جدی می‌گردد، حتماً در نظر داشته باشید که بدون تجویز پزشک نباید از این دارو استفاده نمود.

همچنین زاناکس برای کسانی که سابقه اعتیاد به الکل و مواد مخدر دارند، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. الپرازولام باعث ایجاد وابستگی روانی و جسمانی می‌شود، به همین جهت ترک اعتیاد آلپرازولام نیاز به درمان روانی و جسمانی دارد، چرا که ترک غیراصولی و خودسرانه آن می‌تواند عوارض به مراتب شدیدی داشته باشد.

۵ نکته مهم درباره مصرف آلپرازولام

هر دارویی به موازات اثر درمانی مطلوب خود، ممکن است باعث بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی‌شود؛ اما آگاهی موارد، رعایت احتیاط لازم الزامی است. در ادامه به پنج نکته مهم درباره قرص آلپرازولام اشاره می‌کنیم:

۱. داروی آلپرازولام برای کنترل اختلالات ناشی از اضطراب و تسکین کوتاه مدت آن مصرف می‌شود.

۲. آلپرازولام از شیر مادر به کودک منتقل شده و می‌تواند به کودک آسیب بزند، در نتیجه در دوران شیردهی نباید از آن استفاده کرد.

۳. داروی آلپرازولام اعتیادآور بوده و مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به مرگ شود.

۴. این دارو در دوران بارداری پر‌خطر بوده و زنان باردار باید از مصرف آلپرازولام پرهیز کنند.

۵. افرادی که دارای بیماری‌های کبد، کلیه، آسم و اختلالات تنفسی هستند باید پیش از مصرف، پزشک معالج خود را مطلع کنند.

آیا مصرف قرص آلپرازولام اعتیادآور است؟

مصرف خودسرانه و مکرر هرگونه داروی آرام‌بخش بدون اجازه پزشک، پس از مدتی موجب بروز اعتیاد در افراد می‌شود. توجه داشته باشید که در صورت عدم رعایت دوره‌های درمانی و مصرف بی‌رویه آن، شما هم دچار اعتیاد خواهید شد.