مقایسه عجیب “جیران” با 2 سریال خارجی

تهیه‌کننده سریال «بانوی عمارت» (از آثار پربیننده پیرامون دوران قاجار و ناصرالدین‌شاه) در پاسخ به انتقادات از خطاهای تاریخی سریال «جیران» توضیحاتی داد.

مجید مولایی گفت: حوزه نمایش یک اقتضائاتی دارد که اجازه نمی‌دهد نعل به نعل یک واقعه تاریخی به زبان نمایش بازگو شود و همین موضوع چه در ایران و چه در خارج از کشور محل بحث است.

مقایسه جیران با دو سریال خارجی

در زمان پخش سریال «تاج»، وزیر فرهنگ بریتانیا، از نتفلیکس خواست که فقط در ابتدای پخش سریال این جمله را اضافه کنند که روایت این سریال عین واقعیت و تاریخ نیست. اما مدیر محتوای نتفلیکس گفت که ما چنین تعهدی به شما نداریم و قطعا مخاطبان ما این فهم را دارند که در حال تماشای یک قصه هستند نه یک مستند تاریخی.

در سریال موفق «پیکی بلایندرز» شاهد کاراکترهای واقعی و موقعیت‌های واقعی هستیم. اما در این سریال هم، این قوم با چرچیل، ارتباط و مناسباتی نداشته‌اند که سردسته گروه به ملاقات چرچیل برود، در حالی که بنا به اقتضای درام، این مراودات در سریال انجام می‌شود.

قبل از انقلاب ما یک تعداد فیلم مانند «ستارخان» و «سلطان صاحبقران» داشتیم و همان موقع هم این انتقادات به مرحوم حاتمی می‌شد و او می‌گفت که «من متعهد به تاریخ نیستم بلکه متعهد به درام هستم و روایت خودم را از تاریخ بیان می‌کنم».

در سلطان صاحبقران وقتی امیرکبیر کشته می‌شود، جمشید مشایخی با حدود ۴۰ و اندی سال نقش ناصرالدین شاه را بازی می‌کند اما وقتی به تاریخ مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم که ناصرالدین شاه حدود ۱۸ سال سن داشته که دستور قتل امیرکبیر را صادر کرده است.

سریال «جیران» نعل به نعل تاریخ نیست

در مورد سریال «جیران» هم که می‌گویند «جیران قبل از مرگ امیر کبیر وارد کاخ شده یا بعد از مرگ او» و یا اینکه «آیا ناصرالدین شاه بعد از دستور مرگ امیر کبیر دچار دگرگونی حال و بد احوالی زیاد می‌شود یا خیر» بهتر است اجازه بدهیم که نویسنده بر اساس قواعد درام این مسائل را رتق و فتق کند و خیلی به تاریخ، متعهد نباشد چرا که خود تاریخ‌نگاران هم گاهی نظرات ضد و نقیض داشته‌اند.

ضمن اینکه چه تضمینی وجود دارد که تاریخ مکتوب عین واقعیت باشد و کسی تحت تاثیر شرایط و طبق سفارشات و تحت تاثیر تصور و فهم خودش آن را نگارش نکرده باشد. بنابراین به نظرم اینکه بگوییم سریال «جیران» نعل به نعل تاریخ نیست نقد درخوری نیست.